Obowiązek meldunkowy w Niemczech (2025): terminy, dokumenty, kary i rejestracja online [poradnik]

Kogo dotyczy obowiązek i kiedy trzeba się zameldować

• Termin: 14 dni od wprowadzenia się do mieszkania (nie od przyjazdu do Niemiec). Meldunek składa się w lokalnym Bürgeramt/Meldebehörde. 

• Przeprowadzka w obrębie Niemiec: nie trzeba się „wymeldowywać” z poprzedniego miasta – wystarczy zameldować się w nowym, a rejestr zostanie zaktualizowany. 

• Wyjazd z Niemiec (brak nowego adresu w kraju): obowiązkowe wymeldowanie w ciągu 14 dni od wyprowadzki (najwcześniej tydzień przed). 

Ważne wyjątki

• Jeśli jesteś już zameldowany w Niemczech i przebywasz w innym mieście do 6 miesięcy, nie musisz się meldować; po 6 miesiącach masz 14 dni na zgłoszenie. 

• Jeśli mieszkasz za granicą i przyjeżdżasz do Niemiec na ≤3 miesiące, meldunek nie jest wymagany; planowany dłuższy pobyt – zgłoś w ciągu 14 dni od wprowadzenia. 

• Hotele/kwatery typu beherbergungsstätte mają osobne zasady meldunkowe – to co innego niż meldunek adresu. Od 1.01.2025 niemieccy obywatele nie wypełniają już hotelowego meldunku przy check-inie; dla cudzoziemców obowiązek pozostaje. 

Anmeldung, Ummeldung, Abmeldung – czym się różnią

• Anmeldung (zameldowanie): zgłoszenie nowego adresu po przeprowadzce. Podstawa prawna: §17 BMG. 

• Ummeldung (przemeldowanie): potoczna nazwa Anmeldung przy zmianie adresu w Niemczech.

• Abmeldung (wymeldowanie): wymagane tylko przy wyprowadzce za granicę lub rezygnacji z mieszkania dodatkowego; termin jak wyżej. 

Jedno czy kilka mieszkań? (Hauptwohnung / Nebenwohnung)

• Główne mieszkanie (Hauptwohnung): to, którego używasz przeważająco; każde inne w kraju to Nebenwohnung. Musisz je zgłosić w urzędzie. 

• Podatek od drugiego mieszkania (Zweitwohnungssteuer): wiele gmin pobiera dodatkową opłatę za Nebenwohnung; stawki i zasady są lokalne (np. Berlin pobiera, inne miasta też). Sprawdź w urzędzie miasta. 

Dokumenty do meldunku

Obowiązkowo:

1. Dowód tożsamości (paszport/dowód). 

2. Wohnungsgeberbestätigung – pisemne potwierdzenie od wynajmującego / właściciela (także od głównego najemcy przy podnajmie). Musi zawierać: dane właściciela, adres, datę wprowadzenia, nazwiska osób. Umowa najmu nie zastępuje tego dokumentu. 

Czasem dodatkowo: akty stanu cywilnego (np. przy pierwszym meldunku w danym mieście), upoważnienie przy rejestracji przez pełnomocnika, załącznik przy wielu mieszkaniach. 

Uwaga: właściciel ma obowiązek wydać potwierdzenie w ciągu 14 dni od wprowadzenia. Odmowę albo opóźnienie zgłoś w urzędzie – to także przewidziane w ustawie. 

Jak się zameldować – krok po kroku (online lub w urzędzie)

A) Online (tam, gdzie dostępne)

1. Sprawdź w swoim landzie/miście, czy działa elektroniczna rejestracja. W Berlinie: przez BundID i eID (dowód z funkcją online / karta eID UE). 

2. Wypełnij wniosek, dołącz skan Wohnungsgeberbestätigung.

3. Odbierz cyfrowe potwierdzenie meldunku (Anmeldebestätigung). W Berlinie adres jest też aktualizowany na chipie, a naklejkę z adresem dostajesz pocztą. 

B) W urzędzie (Bürgeramt)

1. Umów termin i przyjdź osobiście (możliwe przez pełnomocnika z pisemną zgodą). 

2. Złóż formularz + dokumenty z listy wyżej.

3. Otrzymasz potwierdzenie meldunku od ręki; urząd aktualizuje dane w dokumentach (chip eID/eAT). Opłata za samo zameldowanie: brak (Berlin). 

Dzieci i rodziny: poniżej 16 r.ż. meldunku dokonuje osoba, u której dziecko mieszka; rodziny często zgłaszają się wspólnie jednym formularzem. 

Kary i typowe błędy

• Spóźnione zgłoszenie / brak potwierdzenia od właściciela: mandat do 1 000 €. 

• „Fikcyjne zameldowanie” (adres bez rzeczywistego zamieszkania): kary do 50 000 €. 

• Właściciel, który nie wystawia na czas Wohnungsgeberbestätigung, także ryzykuje mandat do 1 000 €. 

Wymeldowanie (Abmeldung) – kiedy i jak

• Kiedy: tylko przy wyprowadzce za granicę lub likwidacji Nebenwohnung; złożyć do 14 dni po wyprowadzce (najwcześniej tydzień przed). 

• W wielu miastach można to zrobić pocztą/online; otrzymasz Abmeldebestätigung. Sprawdź lokalne zasady (np. Bawaria/Monachium). 

Potwierdzenie zameldowania (Meldebescheinigung) – czy jest płatne?

• Do zwykłego meldunku nie płacisz. Jeśli potrzebujesz zaświadczenia o meldunku (np. do banku, naturalizacji) – bywa płatne, ale coraz częściej bezpłatne online (np. Berlin: online 0 €, osobiście zwykle kilka–10 €; w Monachium papierowo 5 €). Stawki zależą od gminy. 

Bonus praktyczny: po meldunku przychodzi Twoja Steuer-ID

Po pierwszym meldunku w Niemczech BZSt automatycznie wysyła na adres zameldowania numer identyfikacji podatkowej (Steuer-ID) – potrzebny m.in. pracodawcy. Jeśli nie dotarł, można zamówić ponowne pismo online. 

Checklista „how-to” na start

1. Umów termin w Bürgeramt albo sprawdź możliwość online (BundID + eID). 

2. Zdobądź Wohnungsgeberbestätigung od właściciela / głównego najemcy (podnajmy też się liczą). 

3. Przygotuj dokument tożsamości (+ ewentualne akty urodzenia/małżeństwa przy pierwszym meldunku w mieście). 

4. Zamelduj się w 14 dni od wprowadzenia. 

5. Zachowaj potwierdzenie; w razie potrzeby zamów Meldebescheinigung (online najczęściej bez opłat).